Een afstand meten: niet altijd even simpel
Wie al eens een huis heeft gebouwd of verbouwd, weet hoe vaak er tijdens het werk een lengte moet worden gemeten. Ook bij het aanleggen van een tuin of het plaatsen van een hek moeten dikwijls veel kleine en vooral ook grote afstanden bepaald worden. Als je alleen aan het werk bent, is het meten van een afstand niet altijd even gemakkelijk. Zeker bij het meten van de hoogte van een muur, waarbij je een duimstok of een rolmaat omhoog moet houden, kom je handen te kort. Als het gaat over een grote afstand, die langer is dan de lengte van een duimstok of een rolmaat, moet de lengte in meerdere stappen gemeten worden. De kans op het maken van meetfouten is dan natuurlijk veel groter. Een geschikte afstandsmeter met de vereiste nauwkeurigheid is noodzakelijk als je een lengtemeting snel en goed wilt uitvoeren.
Eenvoudige afstandsmeter voor lange afstanden: het meetwiel
Een meetwiel kan afstanden meten door het wiel te laten rollen over de te meten lengte. Het wiel drijft een mechanische of elektronische uitleeseenheid aan. Bij een mechanisch meetwiel moet het meetresultaat afgelezen worden op een mechanisch telwerk. Een digitaal meetwiel beschikt over een elektronische meeteenheid waarbij het resultaat wordt afgelezen op een lcd-display. Met kleinere mechanische meetwielen kan men afstanden meten tot zo’n 1000 m. De grootste meetwielen kunnen lengten bepalen tot maar liefst 100 km! Een digitaal meetwiel kan afstanden meten met een nauwkeurigheid van 0,1 %. De voeding van het meetwiel gebeurt met batterijen. Dat zou ook wel een héél lange kabel worden voor een afstandsmeter …
Nauwkeurig afstand meten: meten met ultrasoon geluid of via laser?
Elektronische afstandsmeting maakt gebruik van ultrasoon geluid of van laserlicht. In beide gevallen moet een uitgezonden signaal worden gereflecteerd door een voorwerp of een oppervlak. Elektronische afstandsmeters kunnen dus worden gebruikt om de afstand te meten tot bijvoorbeeld een plafond, een muur, een omheining enzovoorts. Een ultrasone afstandsmeter zendt een ultrasone geluidsgolf naar een oppervlak of een voorwerp tot waar men de afstand wil bepalen. Het oppervlak reflecteert de geluidsgolf en het weerkaatste signaal (de echo) wordt terug opgevangen door het meetapparaat. De elektronica van de afstandsmeter meet de tijd die verstrijkt tussen het uitzenden van de geluidspuls en het ontvangen van de echo. Aangezien de snelheid van een ultrasone geluidsgolf bekend is, kan uit de gemeten tijd de afstand bepaald worden. De toepassing van ultrasone afstandsmeting kent zowel voor- als nadelen. Als voordelen noemen we:
• De meting is eenvoudig.
• De ultrasone digitale afstandsmeter is relatief goedkoop.
• Afstandsmetingen binnenshuis in een lege kamer lukken prima.
De belangrijkste nadelen zijn:
• Er treden meetfouten op door temperatuurvariaties, wind, obstakels en andere factoren die de geluidsgolven beïnvloeden.
• Je veroorzaakt een meetfout door de afstandsmeter te richten op geluiddempende materialen of schuine oppervlakken.
• De ultrasone afstandsmeter is ongeschikt om buitenshuis te meten of in een kamer met veel obstakels.
Laser afstandsmeter: net wat makkelijker
De nadelen van de ultrasone meetmethode vinden we niet terug bij de laser afstandsmeter. In plaats van ultrasoon geluid wordt bij dit meetapparaat licht, afkomstig van een laser, naar het voorwerp of het oppervlak gestuurd tot waar de afstand moet gemeten worden. Ook bij deze meetmethode meet het toestel de tijd tussen het verzenden van een laserpuls en het ontvangen van het gereflecteerde signaal. De belangrijkste voordelen van de laser afstandsmeter zijn:
• Hij is minder gevoelig voor temperatuurinvloeden.
• Is geschikt voor binnen- én buitengebruik.
• Is zeer nauwkeurig voor het meten van lange afstanden.
• Kan ook hoogte, oppervlakte en volume berekenen.
Een laser afstandsmeter heeft echter ook nadelen:
• Sterke zonnestraling, nevel en regen kunnen een meetfout veroorzaken.
• Sterk reflecterende oppervlakken kunnen het meetresultaat minder nauwkeurig maken.
Extra mogelijkheden van een afstandsmeter
Met elke elektronische afstandsmeter kun je natuurlijk een afstand meten. Naargelang de prijsklasse van het apparaat, zijn er echter nog tal van andere opties mogelijk. Het meten van oppervlakten of volumes bijvoorbeeld. Hiervoor moet men met de afstandsmeter respectievelijk twee of drie afstanden meten, waaruit het apparaat automatisch oppervlakte en volume berekent. Deze optie is heel handig om bijvoorbeeld de benodigde hoeveelheid verf of behangpapier voor een kamer te bepalen. Optellen en aftrekken van gemeten afstanden is ook mogelijk: handig bij afstanden die groter zijn dan het maximum bereik van de afstandsmeter. Continue afstandsmeting is ook aan boord: de afstandsmeter meet continu de afstand tussen de afstandsmeter en het doel. Dit maakt het mogelijk om minimum- en maximumafstanden van bijvoorbeeld een muur tot de meter te bepalen. Het meten van een hoogte kan ook. Dit kan gebeuren door twee afstanden te meten (de horizontale afstand van de afstandsmeter tot bijvoorbeeld de muur en de schuine afstand van de meter tot de rand van het plafond). Met behulp van een wiskundige formule (de stelling van Pythagoras!) berekent het apparaat dan de hoogte van de muur. Ten slotte: sommige afstandsmeters kunnen eveneens hellingen en hoeken meten of berekenen.
Laser afstandsmeter: ideaal hulpmiddel
De laser afstandsmeter is een ideaal hulpmiddel voor de vakman of de klusser die binnenshuis of buitenshuis aan het werk is. De afstandsmeting gebeurt snel, eenvoudig en vooral nauwkeurig. Als je alleen aan het werk bent, kun je zonder hulp gemakkelijk een grote lengte of hoogte meten. Bovendien zijn de bijkomende functies voor het berekenen van oppervlakte en volume erg handig voor bijvoorbeeld schilders, behangers, vloerders en technici die de capaciteit van de verwarmingsinstallatie moeten berekenen. Als je een keuken moet inbouwen of meubels moet plaatsen, zul je ook dankbaar gebruikmaken van een elektronische afstandsmeter. Je vindt goedkope apparaten die kunnen meten tot zo’n 20 meter met een nauwkeurigheid van +/- 2 mm. Duurdere toestellen bezitten vaak een meetbereik tot 250 meter en een nauwkeurigheid van +/- 1 mm! Als je veel alleen aan het werk bent of je hebt weinig tijd om een klus uit te voeren, knoei dan niet langer met duimstokken of rolmaten. Schaf vlug een handige laser afstandsmeter aan!